Co grozi za groźby karalne? Adwokat radzi

Co grozi za groźby karalne? Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się nad konsekwencjami prawnymi za kierowanie poważnych pogróżek, to w poniższym artykule wyjaśniamy co to są groźby karalne, w którym momencie rozpoczyna się odpowiedzialność karna i ile grozi za groźby karalne według obowiązujących przepisów. Odpowiadamy także na pytanie, czy istnieje możliwość uzyskania odszkodowania za groźby karalne. 

Spis treści

1. Co to są groźby karalne? Definicja i istota problemu
2. Groźby karalne: paragraf, czyli gdzie je znajdziemy w przepisach
3. Ile grozi za groźby karalne — nowe przepisy od 1 października 2023 r.
4. Groźby karalne: przykładowe sytuacje
5. Wniosek o ściganie, dowody i rola adwokata
6. Odszkodowanie za groźby karalne — czy to możliwe?

⠀

Co to są groźby karalne? Definicja i istota problemu

Co to są groźby karalne? Według Kodeksu karnego to zapowiedź popełnienia przestępstwa na szkodę innej osoby lub jej najbliższych, wzbudzająca w niej realną i uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona. Nie chodzi tu o sytuacje „straszenia” zwykłym wykroczeniem. Kluczem jest przestępstwo (np. groźba pobicia, zniszczenia mienia, pozbawienia życia).

Ważne aspekty:

• groźba może przybrać formę ustną, pisemną, poprzez wiadomość SMS, e-mail lub komunikator internetowy;
• również gesty potrafią stanowić groźbę, jeśli jasno wskazują, że ktoś zamierza nas skrzywdzić;
• Liczy się odbiór zagrożonego — jeżeli z uzasadnionych przyczyn realnie się boi, wówczas mamy do czynienia z groźbą karalną.

⠀

Groźby karalne: paragraf, czyli gdzie je znajdziemy w przepisach

Jeśli chodzi o groźby karalne, paragraf dotyczący tego czynu to art. 190 Kodeksu karnego:

• Art. 190 § 1: Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa, wzbudzając w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę jego spełnienia, podlega karze…
• Art. 190 § 2: Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.


W brzmieniu sprzed 1 października 2023 r. przepis przewidywał karę do 2 lat pozbawienia wolności, grzywnę albo karę ograniczenia wolności. Po reformie wysokość sankcji się zmieniła (o czym szerzej w dalszej części).

Warto doprecyzować, że nie każda obelga czy niemiła sugestia będzie traktowana jako groźba karalna. Groźba musi dotyczyć przestępstwa, a nie np. drobnego wykroczenia.

Ile grozi za groźby karalne — nowe przepisy od 1 października 2023 r.

Ile grozi za groźby karalne? Do niedawna maksymalny wymiar kary wynosił do 2 lat pozbawienia wolności, grzywnę albo ograniczenie wolności. Jednak od 1 października 2023 r. górna granica została podniesiona do 3 lat pozbawienia wolności. To oznacza, że:

• sprawca gróźb karalnych najczęściej będzie musiał liczyć się z realną możliwością kary więzienia;
• teoretycznie wciąż pozostają inne formy sankcji (np. wyrok w zawieszeniu), ale wszystko zależy od okoliczności konkretnej sprawy;
• w przypadku recydywy albo gdy groźby wystąpiły w szczególnie drastycznych okolicznościach, sąd może orzec dodatkowe środki karne, np. zakaz zbliżania się.

Groźby karalne: przykładowe sytuacje

Jak przenieść to, co grozi za groźby karalne na sytuacje z życia codziennego, by lepiej zrozumieć sprawę? Oto kilka sytuacji, w których najczęściej pojawiają się tego typu zarzuty:

• Kłótnie rodzinne i partnerskie

Padają słowa o „zrobieniu krzywdy” albo szkodzeniu dzieciom.

• Internet i media społecznościowe

Agresywne wiadomości w prywatnych konwersacjach, na forach, w komentarzach, voice-chatach w grach online itd.

• Miejsce pracy

Przykładowo pracownik grozi przełożonemu, że go pobije, jeśli nie otrzyma urlopu.

• Sąsiedzkie spory

Wyzywanie się, wymachiwanie nożem, zapowiedzi podpalenia domu lub zniszczenia mienia.

W każdym z tych przypadków kluczowe jest zebranie dowodów (nagrania, wiadomości, świadkowie) i złożenie wniosku o ściganie.

Wniosek o ściganie, dowody i rola adwokata

Zgodnie z art. 190 KK postępowanie w sprawie gróźb karalnych wszczyna się na wniosek pokrzywdzonego. Samo zawiadomienie o przestępstwie to za mało. Trzeba wyraźnie powiedzieć (lub napisać), że chcemy ścigania sprawcy.

Dowody mogą obejmować:

• zeznania świadków, którzy słyszeli groźby;
• nagrania rozmów telefonicznych albo wideo;
• zrzuty ekranu (screenshoty) z komunikatorów i mediów społecznościowych;
• Listy, SMS-y, e-maile.

Walka o sprawiedliwość w takich sprawach bywa stresująca, dlatego wsparcie prawnika bywa nieocenione. Jeśli poszukujesz profesjonalnej pomocy w sprawach karnych, Kancelaria Płatek pozostaje do Twojej dyspozycji.

Odszkodowanie za groźby karalne — czy to możliwe?

Czy istnieje odszkodowanie za groźby karalne? W grę może wchodzić zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Choć groźba sama w sobie nie powoduje materialnej szkody, to przecież może wywołać poważne cierpienie psychiczne. W niektórych przypadkach (np. stany lękowe, konieczność leczenia psychiatrycznego) warto rozważyć roszczenia cywilne przeciwko sprawcy.

W Polsce tego rodzaju roszczenie (zadośćuczynienie) jest możliwe, ale kluczowe jest wykazanie związku przyczynowego między zachowaniem sprawcy a doznaną szkodą lub krzywdą. W razie pytań o takie postępowania możesz zawsze skonsultować sprawę z Kancelarią Płatek — zespołem doświadczonych adwokatów i radców prawnych oferujących wsparcie w całej Polsce.

Podsumowując: co grozi za groźby karalne? Kara do 3 lat więzienia i ryzyko dalszych konsekwencji prawnych. Warto więc pamiętać, że każdy agresywny komunikat może sprowadzić realne problemy z prawem. Jeśli natomiast padłeś ofiarą gróźb, nie zwlekaj — zbieraj dowody, złóż wniosek o ściganie i rozważ wsparcie specjalistów.